از لابه لای تاریخ 13

محمد خان ( مصدق ) واله و شیفته سید جمال اسدآبادی

در زمانی که برای اولین بار سیدجمال الدین اسدآبادی به تهران آمد محمد خان هفت ساله بوده ولی بعلت اینکه پدر میرزا هدایت الله همه جا اورا با خود میبرده و در تمام جلسات سید شرکت داشته و کم وبیش هم مورد مرحمت و تفقد سید قرار داشته و از گفتارو پندهای ایشان استفاده میبرده است ، در زمانی که برای بار دوم سید به ایران مسافرت میکند محمد خان ده ساله بوده و بطور فعال در تمام جلسات سید خود بخود حاضر میشده و بتدریج تحت تاثیر گفتار وکلمات نافذ سید قرار گرفته و پایه و اساس همبستگی های آینده بدین ترتیب ریخته شدو جزو مریدان پروپا قرص ایشان شدند زیرا که یک طفل ۱۰ ساله وقتی میبیند همه جا از نبوغ و فهم و درایتش میشنود خود بخود آن بچه به گوینده انس گرفته و از مریدان او میشود و این امر درباره محمد خان فرزند میرزا هدایت الله کاملا صدق داشت و می بینیم که الحق هم ایشان تا پایان عمر به عقاید سید درباره اتحاد اسلامی و ارتباط او با گروه زیرزمینی فدائیان اسلام پا برجا بوده چنانکه در موقع ترور هژیر نخست وزیر زمان شاهنشاه آریامهر نیزآنرا باثبات رسانید .

( به موجب امضاء این امتیاز نامه

نخست ایجاد همه خطوط راه آهن در سراسر ایران از دریای مازندران تا خلیج فارس

دو . ایجاد تراموای شهری در تمام مملکت ایران

سه. استفاده بلامانع از تمام معادن زیرزمینی و روی زمینی باستثناء معادن طلا و نقره ( ؟ )( شاید قاجارها این قسمت را جزو عواید شخصی خود میدانستند نه ثروت متعلق باین ملت )

 چهار  احداث مجاری آب برای کشت و زرع تا هراندازه که توسعه آنرا لازم بداند ( و این پیش درآمد آن بود که در آینده برای بدست گرفتن کشت تنباکو و کندم و غیره تا همیشه ملت ایران در مضیقه بوده تا از آنها فرمانبرداری نمایند زیرا که انگلیسیها دارای ضرب المثلی می باشند که میگویند برای اینکه ایرانی و عرب را در چنگال و مطیع خود داشته باشید باید ایرانی را گرسنه و عرب را سیر نگاهدارید پنج تامین و احداث بانک در سراسر ایران

شش ...حق انحصار همه کارهای عام المنفعه در شهرهای ایران

هفت.. ا متیاز حق لوله کشی گاز و حتی ساختمان سازی و احداث خیابانهای پایتخت ( تهران )

 هشت) ا متیاز راه ها، سدها، و ایجاد خطوط تلگرافی

نُه) ا متیاز تاسیس کارخانه های صنعتی و حتی عواید تمام گمرکات ایران بمدت ۲۵ سال جای بسی تعجب است که در مقابل این همه امتیازات داده شده باین استاد فراماسونر ، بارون رویترمتعهد میشود که مبلغی حدود شش میلیون لیره استرلینگ( انگلیسی ) آنهم بصورت وام با سود ۵% باصطلاح به ایران بپردازد که این نیز بر همگان کاملا واضح بود که این مبلغ فقط برای خوشگذرانی سلاطین و دربار قاجار بمصرف میرسید । البته این وام در صورتی قابل پرداخت بود که دولت ایران ضمانت پرداخت و استهلاک سودی آنرا میکرد । سپردن چنین امتیازاتی به رویتر چنانکه در کتاب عصر بی خبری یا ۵۰ سال استبداد در ایران آمده : وقتی که خبر امضاء چنین قرارداد و امتیازاتی در روزنامه های آنزمان در اروپا بچاپ رسید بگفته و نوشته لرد کرزن همگی مردم اروپا را در یک بهت زدگی و تعجب فروبرد । چون کسی هرگز فکر نمیکرد که یک چنین امتیازاتی بیک شخصی از طرف یک کشور داده شود چه برسد او نیز یک فرد بیگانه باشد.